El emeği, göz nuru meslekler yok oluyor

El emeği, göz nuru meslekler yok oluyor

El emeği, göz nuru meslekler yok oluyor

El emeği, göz nuru meslekler yok oluyor

El emeği, göz nuru meslekler yok oluyor
09 Aralık 2009 - 09:30

* Kırklareli’de yok olmaya yüz tutmuş mesleklerin başında; Nalbantçılık, Çömlekçilik, Kalaycılık, Süpürgecilik ve El Yorgancılık geliyor



HABER MERKEZİ
Tüm Yurtta olduğu gibi teknolojiye yenik düşen mesleklerin bazıları Kırklareli’de de yok olmaya yüz tutmuş durumda bulunuyor. Bu meslekler arasında başta; Nalbantçılık, El Sanatları Süpürgecilik, Yorgancılık, Çömlekçilik ve
Kalaycılık geliyor.
Kırklareli’nde nalbant kalmazken, süpürgecilik 15 yılda 70 dükkândan 10 iş yeri ayakta kalmayı başarabildi. Kalaycılık alüminyum gibi yemek yediğimiz su içtiğimiz, kaplar yerini plastiğin yaygınlaşması, krom nikel gibi ürünlerin çıkmasıyla yok olurken, çömlekçiliği de yanında alıp götürdü. El işlemesi Yorgancılık ise yerini sanayiye bıraktı.
* Süpürge Ustaları teknolojiye yenik düştü
Kırklareli'nde uzun yıllar halkın en önemli geçim kaynağı olan süpürgecilik mesleği, teknolojik gelişmeye yenik düştü. Halkın en önemli geçim kaynağı olan süpürgecilik, elektrik süpürgesinin yaygınlaşmasıyla artık ilgi görmüyor. Baba mesleğini sürdüren ve sayıları çok az olan süpürge ustaları, başka meslek öğrenecek ya da başka işte çalışacak dönemi geçirdikleri için daha çok kırsal kesimdeki talepleri karşılamak amacıyla üretim yapmaya çalışıyor.
 Süpürge imalatçısı Mesut Tuna, yaptığı açıklamasında, 30 yıldır bu işi yaptığını belirterek, teknoloji geliştikçe bazı mesleklerin sonunun geldiğini söyledi.  Süpürge üretimi yaparak geçimini sağlamaya çalışan esnafın zor durumda olmasına rağmen ellerinden bir şey gelmediğini ifade eden Tuna, elektrikli ucuz Çin malı süpürgelerle plastik süpürgelerin piyasaya çıkmasıyla, doğal olarak süpürge otundan yapılan süpürgenin eskisi gibi kullanılmamaya başladığını belirtti.
68 yaşındaki süpürge ustası İzzet Koçmarlı ise Kırklareli'nde 15 yıl önce 70 süpürge imalatçısından, geriye 10 iş yeri kaldığını anlatan Koçmarlı, meslekte çırak yetişmediği için mesleğin son temsilcileri olduklarını bildirdi. Koçmarlı, 1 süpürgenin 3-5 YTL'den satıldığını kaydetti.
* Çömlekçilikte son temsilci
Kırklareli’de 20-30 yıl önce halkın geçim kaynağı olan çömlekçilik mesleğini Demirtaş Mahallesi’ndeki evinin bahçesine kurduğu atölyede Hüseyin Çokan temsil etmeye çalışıyor. Çokan yaptığı açıklamasında plastiğin yaygınlaşması, krom nikel gibi ürünlerin çıkmasıyla çömlekçiliğin yok olma noktasına geldiğini söyledi. 13 yaşından bu yana çömlek yaptığını belirten Çokan; “Meslek bana babamdan, babama da dedesinden kalmış. Bu meslekte 20 yıl önce 35 kişiydik günümüzde tek kaldım. Trakya'da bu işi benim dışımda yapan kalmadı. Geçmişte toprak testi ve çömleklere büyük rağbet vardı. Bunlara olan talep azalınca toprak saksı yapmaya başladım. Bunu da alan yok. El sanatı çömlekçilik teknolojiye yenik düştü” dedi.
* Nanlbant ve Kalaycı kalmadı
Kırklareli’de yaklaşık 120 civarında at arabasıyla yük taşıyarak geçimini sağlayan vatandaşların atlarına nal çakacak nalbant bulunmuyor. At sahipleri kendi atlarına ise demirden nalların yerine lastikten yaptıkları nalları çakıyorlar. Atıyla taşımacılık yapan Dursun İlhan, 25 yıldır at arabasıyla yük taşıdığını ve atına nal taktıracak nalbant bulamadığını söyledi. Nalbant bulamayınca atların toynaklarına otomobil lastiklerini nal biçimine getirdikleri lastikleri çaktıklarını bildiren İlhan şunları kaydetti:
“Nalbant olmaması biz at sahiplerini zor duruma soktu. Atlarımıza kendi imkanlarımızla lastik nal takıyoruz. Yaptığımız iş sağlıksız ama şehrimizde nalbant olmaması bizi bu işi yapmaya mecbur kılıyor. Atlarımızın ayaklarına bir şey çakmasak daha kötü olur.''
Lastikten yapılan nalların çabuk eskidiğini ve atların toynaklarına tam uygun olmadığı için hayvanların acı çektiğini belirten İlhan, bu gidişle at arabacılığının da sonunun geldiğini kaydetti.
Dar gelirli ailelerin halen kullanmış oldukları alüminyum gibi tas, tencere, tabak, çanaklarını parlatacak kalaycı bulunmuyor. Kalaycılık ihtiyacını ise diğer illerden gelen kayacılar karşılıyor.
El işi yorgancılıkla uğraşan ustalar yeni nesilin el işi yorganlar yerine nevresimlere ilgisinin fazla olduğunu belirttiler. Kırklareli’nde el işi Yorgancılık sayısına bakılacak olursa 3 yorgan ustası bulunuyor. (s)