Kırklareli Sağlık İl Müdürlüğü Hasta Hakları İl Koordinatörü Halk Sağlığı Uzmanı Dr. M. Kemal Öztürk “Halk Sağlığı” ile ilgili Yaz mevsiminde bulunduğumuz bu günlerde dikkat etmemiz gereken hususlar konusunda yaptığı açıklamasında şunları kaydetti;

HABER MERKEZİ

En az 2 litre olmak üzere bol su tüketiniz. Ancak sıvı kısıtlaması olan hastalar için sakıncalı olabilir.
Giysileriniz pamuklu olmalıdır. Sentetik olanlardan kaçınınız. Açık renkli ve bol giysiler tercih edilmelidir.
Güneş ışınlarından korununuz. Özellikle gün içinde, ışınların dik geldiği saatler olan 11–16 arası, güneş altında kalmaktan sakınınız. Zorunlu değilseniz bu saatlerde dışarı çıkmayınız. Buna açık tenli olanlar özellikle dikkat etmelidir. Uzun süreli güneş altında kalacak olanlar, yüksek koruma faktörü içeren kremler kullanmalıdırlar. Güneşe çıkarken kaliteli güneş gözlüğü kullanınız. Kaliteli olmayan güneş gözlükleri gözlerinize zarar verebilir. Güneş yanıklarında yanık üzerine yoğurt, diş macunu vb. sürmeyiniz. 1.derece yanıklarda ( kızarma, ağrı vb. ) olur. Bu durumda soğuk su tatbiki yapılmalıdır.
Güneş çarpması durumunda şuur kaybı olabilir. Ateş, zayıf nabız, baş ağrısı, baş dönmesi ve görme bozuklukları görülebilir. Bu durumda hemen hastayı serin bir yere alınız. Soğuk çarşafa sarmak gibi önlemlerle vücut ısısını düşürmeye çalışınız ve hastaneye başvurunuz.
Çok iyi yüzme bilmiyorsanız yalnız yüzmeyiniz ve denizde açılmaktan kaçınınız.
Şayet suda boğulma ile karşılaşırsanız öncelikle kazazedeye yardımda bulununuz. Eğer boğulan kişinin bilinci kapalıysa (sorulan sorulara cevap vermiyorsa) 112 çağırınız. Bilinç açık ise ve şayet ilkyardım konusunda eğitim almışsanız solunum desteği ve kalp masajı yapınız.
Yazın gıda zehirlenmeleri ve ishallere daha sık rastlanır. Gıdaların pişirilmesi ve saklanmasına dikkat ediniz. Mümkünse gıdalar özellikler buzdolabında olmak üzere uygun sıcaklıkta saklanmalıdır. Açıkta gıda bulundurmayınız. Çünkü hastalık yapıcı bakteriler çok hızlı çoğalırlar.
Bakteriler özellikle et ve et ürünleri, yumurta ve süt ürünlerinde kolaylıkla çoğalabilirler ve gıda zehirlenmelerine neden olabilirler. Gıda zehirlenmelerinde bulantı, kusma, mide krampları ve bazen ishal görülebilir. Bu durumda bir sağlık kuruluşuna başvurunuz.
İshallerde bugünlerde önemlidir. İshal 3 veya daha fazla dışkı yapmadır. Aynı zamanda dışkının kıvamı da su gibidir. İshallerde önemli risk grubu özellikle bebekler ve çocuklardır. İshalle vücuttan su ve tuz kaybı olmaktadır. Yerine konmasa hayatı tehdit eden durumlar ortaya çıkabilir. İshali olan bebekler anne sütü alıyorlarsa buna devam edilmelidir. Ağızdan gıda alabiliyorlarsa öncelikle kaynatılmış ve soğutulmuş su verilmelidir. İshal durumlarda ellerin bol sabunlu suyla yıkanması hastalığın bulaşmasını büyük ölçüde azaltır. Ağır su ve tuz kayıplarında özellikle bebeklerin gözleri çukurlaşır. Deri ve ağız içi kurur. İdrarını yapamaz. Deri elastikiyeti azalır. İki parmak arasına alınan deri kıvrıldığında bırakılırsa eski haline dönmesi gecikir. Bu durumda en kısa sürede bir sağlık kuruluşuna başvurunuz.
Bazı yörelerimizde ishali olan bebeğe ishali arttırır diye su verilmez. Bu yanlış bir uygulamadır. Aksine kaybedilen su ve tuz yerine konmalıdır. Ağır su ve tuz kayıplarında hasta hastaneye yatırılıp damardan sıvı tedavisi verilir.
Sıcak günlerde özellikle sebze ve meyve tüketimini arttırınız. Ağır yağlı ve şekerli gıdalardan uzak durunuz. Bugünlerde şayet yüksek tansiyonunuz, kalp yetersizliği, böbrek ve karaciğer yetersizliği yoksa ayran güzel bir içecektir. Tercih ediniz. Aşırı kafeinli içecekler (çay, kahve ve benzeri) ve alkollü içeceklerden kaçınınız.
Meyve ve sebzeleri tüketmeden önce üzerlerindeki böcek öldürücü ilaçların uzaklaştırılması için en az 10 dakika akan suyun altında tutunuz.
Şehir şebeke suyu dışında başka su tüketmeniz gerekirse (klorlanmış veya kullanıma hazır sular dışında) suyu öncelikle kaynatınız. Ta ki fokurdadıktan sonra 5 dakika daha kaynatmak suretiyle. Eğer su kirli görünüyorsa temiz bir tülbentten süzünüz. Ve litreye 3 damla olmak üzere çamaşır suyu damlatabilirsiniz. Yarım saat bekledikten sonra içilebilir.
Ağır spor ve egzersiz yapmayınız. Ancak saat 11-16 arası dışında hafif yürüyüşler yapabilirsiniz.
Yılan, akrep ve deniz hayvanlarının ısırma ve sokmalarında ısırılan yere buz uygulayınız. Isırılan yerin üst kısmını kan dolaşımını durdurmamak kaydıyla kravat veya bir bezle sıkınız. Isırılan yeri bol sabun ve su ile yıkayınız. Özellikle yılan sokmalarında ağzınızla emmeyiniz. Çünkü emen kişinin ağzında yara ve benzeri varsa oda zehirlenebilir. Eğer yılanı yakalayabilirseniz onu bir torbaya koyup sağlık kuruluşuna götürünüz. Isırılan yeri sabit tutunuz ve yukarı kaldırmayınız. Çünkü zehrin emilimi
artar.
Arı sokmalarında öncelikle iğneyi çıkarmanız gerekmektedir. Sonra amonyak sürünüz ve sağlık kuruluşuna başvurunuz. Eğer alerjik bir yapınız varsa yanınızda adrenalin ve steroid bulundurunuz.
Son yıllarda ülkemizin bazı bölgelerinde görülen ve ölüme yol açabilen Kırım Kongo Ateşi hastalığını taşıyan kenelerin bulaştırdığı hastalık bizim ilimizde görülmemekle birlikte yinede kene sokmalarında keneyi kendiniz çıkarmaya çalışmayınız ve sağlık kuruluşuna başvurunuz.
Kedi, köpek ve vahşi hayvan ısırmalarında ısırılan yeri bol sabunlu suyla yıkayınız. Tentürdiyot ve
benzeri antiseptik sürünüz ve sağlık kuruluşuna başvurunuz.
Yaz aylarında karayollarında araç trafiği arttığından dolayı trafik kazaları da artabilir. Trafik kazaları sonrası kazazedelere ilkyardım konusunda eğitimli iseniz müdahale ediniz. Yoksa kazazedeye daha fazla zarar verilebilir.” (ue)