* Sosyal Güvenlik Kırklareli İl Müdürlüğü tarafından düzenlenen toplantıda, Kırklareli Sağlık İl Müdürlüğü ve Kırklareli Tarım İl Müdürlüğü’nde görev yapan denetim elemanları 5510 Sayılı Mevzuat ile ilgili bilgilendirildi.
HABER MERKEZİ
Sosyal Güvenlik Kırklareli İl Müdürlüğü tarafından 28 Şubat 2011 Pazartesi günü Kayıtdışı İstihdamın önlenmesi amacıyla kamu kurum ve kuruluşlarında görev yapmakta olan denetim elemanlarının yapması zorunlu olan işlemlerle ilgili olarak bir toplantı düzenlendi.
Müdürlük Toplantı Salonu’nda saat 15.00’te başlayan toplantıya; Sosyal Güvenlik İl Müdür Yardımcısı Şerafettin Fide, Şef Süleyman Özay, Kontrol Memuru Oğuz Özdil, Kırklareli Sağlık İl Müdürlüğü ile Kırklareli Tarım İl Müdürlüğü’nde görev yapmakta olan denetim elemanları katıldı.
Slayt sunumu eşliğinde bilgilendirmede bulunan Kontrol Memuru Oğuz Özdil; Sosyal güvenlik açısından “Kayıt Dışı İstihdam” çalışmaların ve bu çalışmaya bağlı olarak elde edilen ücretlerin Sosyal Güvenlik Kurumu’na hiç bildirilmemesi ya da gün sayısı ve ücret tutarı olarak eksik bildirilmesinin Kayıtdışı İstihdamı oluşturduğunu ifade etti.
Özdil, kayıtdışı istihdamın önlenmesi için kamu kurum ve kuruluşlarında görev yapmakta olan denetim elemanlarının 5510 sayılı kanunun 59. maddesinin 7. ve 8. fıkrası ile 86. maddesinin 8. fıkrasında yer alan işlemlerle ilgili olarak şunları kaydetti:
“Kayıt dışı olarak çalışanların kayıt altına alınması, sadece Sosyal Güvenlik Kurumunca alınacak tedbirler ve bu Kurumun denetim elemanlarınca yapılacak incelemelerle değil, aynı zamanda devletin tüm birimleri arasında bu konuda işbirliğinin olması ve çalışanların kayıt dışılığın olumsuz etkileri konusunda bilinçlendirilmeleri yoluyla sağlanabilecektir. Bu anlayış içerisinde 31.05.2006 tarihli ve 5510 sayılı Sosyal Sigortalar ve Genel Sağlık Sigortası Kanunu’nda kayıt dışı istihdamın önlenmesi konusunda önemli hükümlere yer verilmiştir.
59. maddesinin yedinci fıkrasında; “Kamu idarelerinin denetim elamanları, kendi mevzuatları gereğince işyerlerinde yapacakları soruşturma, denetim ve incelemeler sırasında, çalıştırılanların sigortalı olup olmadığını da tespit ederek, sigortasız çalıştırılanları Kuruma bildirmek zorundadır. Bu kurumlar ayrıca kendi mevzuatları gereğince yaptıkları inceleme ve tespitler sırasında bu Kanuna göre sigortalı sayılanların prime esas kazançlarının veya sigortalı gün sayılarının eksik bildirilmesi sonucunu doğuran tespitlerini de en geç bir ay içinde Kuruma bildirirler. Kurum bu bildirimleri esas almak üzere gerekli işlemleri yapar. İlgililerin itiraz hakları saklıdır.
Kanunun kamu idarelerinin denetim elemanlarına ilişkin bu hükümlerine istinaden 27/09/2008 tarihli ve 27010 sayılı Resmi Gazetede yayımlanan “Kamu İdarelerinin Denetim Elemanlarınca Yapılacak Tespitler Hakkında Yönetmelik” çıkarılarak uygulamanın usul ve esasları belirlenmiştir.
86. maddesinin yedinci fıkrasında; “Kurumun denetim ve kontrol ile görevlendirilmiş memurlarınca, fiilen yapılan denetimler sonucunda veya işyeri kayıtlarından yapılan tespitlerden ya da kamu idarelerinin denetim elemanlarınca kendi mevzuatı gereğince  yapacakları soruşturma, denetim ve incelemeler neticesinde veya kamu kurum ve kuruluşları ile bankalar tarafından düzenlenen belge veya alınan bilgilerden çalıştığı anlaşılan sigortalılara ait olup, bu Kanun uyarınca Kuruma verilmesi gereken belgelerin yapılan tebligata rağmen bir ay içinde verilmemesi veya noksan verilmesi halinde, bu belgeler Kurumca re’sen düzenlenir ve muhteviyatı sigorta primleri Kurumca tespit edilerek işverene tebliğ edilir.
59. maddesinin sekizinci fıkrasında; “Bu maddenin uygulanmasına ilişkin usul ve esaslar Kurum tarafından çıkarılacak yönetmelikle düzenlenir.”
86. maddesinin sekizinci fıkrasında; “Kurumun denetim ve kontrolle görevlendirilmiş memurlarınca, işyerinde fiilen yapılan tespitlerden ve kamu idarelerinin denetim elemanlarınca kendi mevzuatları gereğince yapacakları soruşturma, denetim ve incelemelerden, kayıt ve belgelere dayanmaksızın çalıştığı belirlendiği halde, hizmetlerinin veya prime esas kazançlarının Kuruma bildirilmediği  anlaşılan veya eksik bildirildiği tespit edilen sigortalıların geriye yönelik hizmetlerinin veya prime esas kazançlarının, en fazla tespitin yapıldığı tarihten geriye yönelik bir yıllık süreye ilişkin kısmı dikkate alınır.” hükümleri yer almıştır.
Kanun ve Yönetmelik hükümlerinden de görüleceği üzere, kamu idarelerinin denetim elemanlarına, soruşturma, denetim ve inceleme yapılan işyerlerinde çalışanların Sosyal Güvenlik Kurumuna bildirimlerinin olup olmadığı, işyerince çalıştırılan kişilerin Sosyal Güvenlik Kurumu’na bildirimlerinin olmasına rağmen, gerçekte  çalıştıkları gün sayısı ve ücret üzerinden Sosyal Güvenlik Kurumu’na bildirimlerinin yapılıp yapılmadığı, hususlarında inceleme yetkisi ve yukarıda belirtilen tespitlerin Sosyal Güvenlik Kurumu’nun ilgili birime bildirilmesi yükümlülüğü getirilmiştir.
Buna göre; kayıt dışı istihdamın önlenmesi konusunun önemine binaen uygulama konusunda yeknesaklığın sağlanması ve bu kapsamda yapılacak denetimlerde kontrollerin nasıl yapılacağına ilişkin  bazı tanım ve açıklamalara aşağıda yer verilmiştir.”
Özdil düzenlenen bilgilendirme toplantısında ayrıca; Kayıtdışı İstihdamın Nedenleri, Kayıtdışı İstihdamın Çalışanlar, İşletmeler ve Sosyal Güvenlik Sistemi yönünden sonuçları. Sosyal Güvenlik Kurumu tarafından yapılan çalışmalar. Kamu Denetim Elemanlarının Sosyal Güvenlik açısından önemi ve yasal dayanağı, 5510 Sayılı Kanun, kayıt dışı istihdamın önlenmesi konusunun önemine binaen uygulama konusunda yeknesaklığın sağlanması ve bu kapsamda yapılacak denetimlerde kontrollerin  nasıl yapılacağına ilişkin bazı tanım ve açıklamalar, Kanun ve Yönetmelik Hükümlerine Göre Yapılan Kayıt Denetimleri, Yapılan Tespitlerin Sosyal Güvenlik Kurumuna Bildirilmesi konularında katılımcılara aktarımda bulundu. Katılımcılar tarafından sorulan soruları cevapladı. (s)