* Trakya’nın kanayan yarası olan Ergene Nehrindeki kirliliğin önlenmesi
maksadıyla Çevre ve Orman Bakanlığı’nca hazırlanan “Ergene Havzası Havza
Koruma Eylem Planı” kapsamındaki çalışmalar devam ediyor.


HABER MERKEZİ
Kırklareli Çevre ve Orman Müdürlüğü’nden yapılan açıklamada Trakya’nın kanayan yarası olan Ergene Nehrindeki kirliliğin önlenmesi maksadıyla Çevre ve Orman Bakanlığı’nca hazırlanan “Ergene Havzası Havza Koruma Eylem Planı” kapsamında başlatılan çalışmaların devam ettiği belirtilerek şunlar kaydedildi:
“Eylem Planı’nda kısa, orta ve uzun vadede yapılması gerekenler detaylı olarak belirlenmiştir.  Kısa vadede yapılması gerekenler; sanayilere OSB içerisinde izin verilmesi, kaçak sondaj kuyularının engellenmesi, atıksu arıtma tesisi olmayan OSB’lerin bir  an önce Arıtma Tesisleri’ni yapmaları, renk parametresi için deşarj standardı getirilmesi, su tasarrufu yapılması için gerekli çalışmalara başlanması, sanayiden kaynaklı arıtma çamurlarının etkin denetimi ve uygun bertarafının yapılması, iyi tarım uygulamalarının yapılması, sanayilere yapılan su tahsislerinin revize edilmesi sayılabilir.
Bütün bu problemler neticesinde gerçekleştirilen denetimlerde Ergene Havzası’nda tüm sanayilerin Atıksu Arıtma Tesisleri’nin mevcut olduğu tespit edilmiştir. Ancak bu şartlarda atıksular arıtılsa bile nehirde iyileşme öngörülmeyecek olup ileri arıtma gereksinimi ortaya çıkmaktadır.
Özellikle çok su tüketen sanayi kuruluşlarının tesis içerisinde atıksu geri kullanımını ve hammadde geri kazanımını sağlayacak proses tiplerinin belirlenmesi ve bu proseslere ait arıtma maliyetlerinin hesaplanması, endüstrilerde oluşacak olan toplam proses atıksuların geri kullanımını sağlayacak olan arıtma proses tiplerinin belirlenmesi ve maliyetlerinin hesaplanması, ayrıca tekil sanayilerin OSB altyapı yönetimi altında birleşerek bir kolektörde atıksuların toplanması ve bir AAT ile arıtılması; yine bu arıtma tesisinde ileri arıtma teknolojilerinin kullanılarak deşarj standartlarında azaltıma gidilmesi yönünde Çevre ve Orman Bakanlığı tarafından yürütülen bir proje bulunmakta olup; elde edilen sonuçlar Havza Koruma Eylem Planı’na dahil edilerek yürürlüğe konulacaktır.
Bu proje ile tüm Ergene Nehri ve kollarında, halen dördüncü sınıf olan su kalitesi 3 yılda üçüncü sınıf,  5 ila 10 yılda ikinci sınıfa ulaşacaktır.
Nüfusu 10.000 den büyük olan Çerkezköy, Kapaklı, Kabaağaç, Veliköy ve Kızılpınar yerleşimleri dışında diğer tüm yerleşim yerleri için tekil arıtma tesisi yapılması,   Sanayi tesisleri için 4 adet yeni  Ortak İleri atıksu arıtma tesisi planlanmaktadır. Her bir Ortak AAT’lerin kurulması için dağınık halde olan tekil sanayiler için Islah OSB haline getirilmesi, 4 adet yeni Ortak İleri atıksu arıtma tesisinde su kalitesi hedeflerini ulaşmak için klasik arıtmaya ilave olarak Membran Biyoreaktör(MBR)(özellikle renk giderimi için) kullanılması, Bu AAT lerde suyun geri kazanılıp proseslerde tekrar kullanımı için klasik arıtmaya ilave olarak Hızlı kum filtreleri+Mikrofiltrasyon ve Nanofiltrasyon gibi ileri arıtım teknolojileri kullanılması planlanmaktadır.
Seçilen alternatifte ortak AAT için atıksuyun Marmara Denizine deşarjında HES planlanmış olup, böylece AAT de kullanılan elektrikte yaklaşık % 50 oranında tasarruf sağlanmış olacaktır. Nüfusu 10.000 den büyük 14 adet yerleşim yerinin AAT için ilk yatırım Maliyeti yaklaşık 50 milyon Avro’dur. 4 adet yeni Ortak İleri Arıtma Tesisi, MBR’lı olur ise yaklaşık maliyet 285-300 milyon Avro’dur. 4 adet yeni Ortak İleri arıtma tesisinde, arıtılmış atıksuyun yeniden kullanımı söz konusu olur ise yaklaşık maliyet 400-450 milyon Avro’dur.
Ayrıca Çevre ve Orman Bakanlığı’nca, Ergene Havzası’nın mevcut kirlilik durumunu belirlemek, kısa, orta ve uzun vadede çevre problemlerine bütüncül çözüm önerilerinin geliştirilerek uygulamaya konulması amacıyla “Ergene Havzası Çevre Yönetimi Master Planı Projesi” yapılmıştır.
2007 yılında yürürlüğe giren Avrupa Birliği Katılım Öncesi Mali Yardım Aracı IPA Programı altında Lüleburgaz Belediyesi için uzun havalandırmalı aktif çamur prosesi seçilmiş olup, bu proje kapsamında söz konusu belediye için Avrupa Birliği standartlarında Finansal ve Operasyonel Performans İyileştirme Değerlendirmesi (FOPIR), Master Plan, ÇED, Fizibilite Raporları, Tasarım Raporları hazırlanmış olup, IPA başvuruları yapılmıştır. Tekirdağ ve Kırklareli illeri ise; Nisan 2010-Ekim 2012 tarihleri arasında öngörülen yeni IPA programı kapsamında olup,  söz konusu iller için çalışmalar belirtilen tarihlerde proje kapsamında sürdürülecektir.
Bu kapsamda; Ergene Havzası’nda geçmişten günümüze kadar çok sayıda araştırma ile kirlenmenin düzeyi ortaya konulmuş ve oldukça çok sayıda çözüm önerisi geliştirilmiştir. Bu öneriler genel olarak, Su Kirliliği Kontrolü Yönetmeliği’nin etkin bir biçimde uygulanması, alt yapının geliştirilmesi, arıtma tesislerinin kurulması ve etkin çalıştırılması, daha etkin su kullanımının sağlanması ve atık su miktarının minimizasyonu ve havzada birikmiş atıkların bertarafı konularını kapsamaktadır. Ayrıca Çevre ve Orman Bakanlığı’nca yürütülen Havza önceliklendirme çalışmaları kapsamında Ergene Havzası ilk sıralarda yer almakta olup;   teknik ve finansal olarak havzada yaşanan sorunların çözümüne yönelik çalışmalar devam etmektedir.” (s)