Ulusal Bor Araştırma Enstitüsü (BOREN) ile Tarımsal Araştırmalar ve Politikalar Genel Müdürlüğü’nün (TAGEM) ortak düzenlediği “Ayçiçeği Bor Günleri Programı” Kırklareli İl Özel İdaresi Kongre Merkezi Salonu’nda gerçekleşti. 




HABER MERKEZİ


Ulusal Bor Araştırma Enstitüsü (BOREN) ile Tarımsal Araştırmalar ve Politikalar Genel Müdürlüğü’nün (TAGEM) ortak düzenlediği “Ayçiçeği Bor Günleri Programı” Kırklareli İl Özel İdaresi Kongre Merkezi Salonu’nda gerçekleşti. Düzenlenen programa; Atatürk Araştırma Enstitüsü Müdürü Dr. Fatih Bakanoğulları, Kırklareli Zirat Odası Başkanı Ekrem Şaylan ile tarımsal alanda faaliyet gösteren kurum ve kuruluşlar ile sivil toplum örgütlerinin başkan ve temsilcileri yer aldı. 


Açılış konuşmalarının ardından Trakya Birlik’ten Tarık Açıkgöz Trakya Birliğin çalışmaları hakkında bilgi verdi. Sabancı Üniversitesinden Prof. Dr. İsmail Çakmak bitkilerin neden bora ihtiyaç duyduğunu anlattı. Çakmak sunumunda;


“Bitkilerin sağlam bir yapıya ve doku ağına sahip olmasında belirleyici rol oynayan bor, bir anlamda hücre duvarında çimento görevi gören yapısal bir elementtir. Hücre membranlarının yapısal bütünlüğünü ve fizyolojik fonksiyonları üzerinde belirleyici rol oynamaktadır. Yaprak ve sürgün oluşumundan çok toğum ve meyva oluşumunda etkin rol oynar. Ben boru direk olarak tarlanızda kullanın veriminiz artacak demiyorum. Gerekli analizleri yaptıktan sonra ihtiyaçlar doğrultusunda kullanın. Hatta çiftçilere önerebileceğim ilk yıl tarlalarının sadece bir bölümünde uygulayıp verim artışını gözlemlemelerini öneririm. Verim artışına göre kullanıp kullanılmayacağına veya ne kadar kullanmaları gerektiğini belirlesinler. En fazla 1-2 yıl kaybınız olur. Ondan sonra verimlilikleri artacaktır” dedi.


Ziraat Fakültesi Toprak Bilimi ve Bitki Besleme Bölümünden Prof. Dr. Aydın Güneş’in Tarım ve Bor Programı çalışmalarını aktarmasının ardından Ziraat yüksek Mühendisi İlker Kurşun Atatürk Toprak Su ve Tarımsal Met. Araştırma İstasyonu tarafından yapılan “Trakya Yöresinde Ayçiçeği Yetiştiriciliğinde Borun İhtiyaç Durumunun Belirlenmesi ve Verim Üzerine Etkileri’’ projesinin sonuçlarını açıkladı.


Kurşun yaptığı açıklamada; ‘’ Trakya bölgesinde toplanan 400 üzerinde toprak örneğinde yapılan analizlere göre, örneklerin yüzde 16 sında bor eksikliği bulunmaktadır. Yaprak analizlerine göre ise eksiklik yüzde 6 dolayındadır.


İki yıllık araştırma sonuçları toprakta 0.7 ppm ve altında bor tespit edilmesi durumunda bor gübrelemesinin yapılması gerektiğini göstermektedir. İki yılda kurulan 16 tarla denemesi sonuçlarına göre verimde artış lokasyon ve yıla bağlı olmak üzere ortalama yüzde 10 ila 20 arasında değişmektedir.


Trakya yöresi için önemli bir tarım ürünü olan ayçiçeği bitkisi, ülkemizin bitkisel yağ üretiminde de çok önemli bir yere sahiptir. Ekonomik anlamda önemli bir endüstri bitkisi olan ayçiçeğinden birim alandan mümkün olabilecek en yüksek verimin alınması yönünde çaba sarf edilmesi gerekmektedir. Bu noktandan hareketle bor (B) elementi ayçiçeği verimi için önemli olan bir mikro bitki besin elementidir.


Yurdumuz bor yönünden dünyanın en zengin bor yataklarına sahip olmasına rağmen, ülkemizde bu elementin tarım bitkilerine etkisi ve bitkilerde verimi arttırıcı unsur olarak besin elementi biçiminde kullanılması yönünde çok az sayıda araştırma yapılmış olduğu gerçeği gözlenmektedir.


Yapılan tarama ve sörvey çalışması sonunda görülmüştür ki; Trakya yöresi Ayçiçeği ekim alanlarından alınmış 409 toprak ve yaprak örneği laboratuarda analize tabi tutulduğunda, Topraklar mikroelement yönünden incelendiğinde Bor ve Çinko’da eksiklik tespit edilmiş. Demir, Bakır, Mangan yönünden ise noksanlık yada toksisite yönünde bir tespitte bulunamamıştır.


Makro elementler açısından toprak yeterli ve iyi durumdadır. Yaprak analiz sonuçları incelendiğinde de; makro ve mikro besin elementleri açısından örneklerin önemli bir kısmı istenen yeterlilik sınır değerleri içerisinde olduğu görülmektedir. 


Sonuç olarak Trakya Bölgesi’nde Ayçiçeği ekim alanlarında “Bor” uygulaması Ayçiçeği ürününde dekara verim olarak; %10 ile %25 arasında verim artışı sağlamaktadır. Verimin yanı sıra başta yağ oranı olmak üzere kalite unsurlarına da olumlu etki yaptığı gözlenmiştir. Ayçiçeğinde uygulanan “Bor”un münavebe bitkisi olan buğday üzerinde hiçbir olumsuz etkisi olmadığı gibi bir yıl sonra ekilen buğday bitkisinde de %5 ila 15 dekara verim artışı sağlandığı görülmektedir.


Trakya Bölgesi’nde Ayçiçeği ekim alanlarında “Bor” Uygulaması ekim öncesi toprağa karıştırmak suretiyle ve bir seferde yapılabilinir. Uygulanacak doz ve miktar toprak ve yaprak analiz sonuçlarına göre tavsiye edilen miktarda olmalıdır. Yağışların yeterli olmadığı kurak yıllarda yapraktan “Bor” Uygulaması yapılabilinir. Yine uygulanacak doz ve miktar toprak ve yaprak analiz sonuçlarına göre tavsiye edilen miktarda olmalıdır’’ diye konuştu. 


Konuşmaların ardından katılımcılar öğle yemeğine geçtiler. (Gülcan Kutlu)